20 Παράξενες ψυχικές διαταραχές και μανίες

Ψυχικές διαταραχές παρουσιάζονται σε εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, άλλες σε ήπια μορφή και άλλες σε πιο βαριά. Άλλες παροδικές και άλλες μόνιμες. Σε ορισμένες περιπτώσεις, το ψυχολογικό σοκ που μπορεί να υποστεί κάποιος είναι ιδιαίτερα σπάνιο ή και περίεργο. Σήμερα σας παρουσιάζω μια λίστα με 20 τέτοιες περίεργες ψυχικές διαταραχές.
1. Stockholm Syndrome
Το σύνδρομο της Στοκχόλμης είναι μια ψυχολογική αντίδραση που εμφανίζεται σε άτομα που είναι σε ομηρία και τα οποία δείχνουν σημάδια συμπάθεια, πίστης ή ακόμα και εθελοντικής συμμετοχής στην ομηρία, ανεξαρτήτως του κινδύνου που μπορεί να εκτεθούν. Το σύνδρομο αυτό, συναντάται επίσης και σε περιπτώσεις ξυλοδαρμού γυναικών, βιασμό ή σε κακοποιημένα παιδιά.
Το σύνδρομο πήρε το όνομα αυτό, από τη ληστεία μιας τράπεζας στη Στοκχόλμη της Σουηδίας, κατά την οποία οι δράστες, κράτησαν σε ομηρία το προσωπικό και τους πελάτες της τράπεζας από τις 23 έως και 28 Αυγούστου το 1973.
Σε αυτή την περίπτωση, τα θύματα είχαν δεθεί συναισθηματικά με τους δράστες σε σημείο να αρνηθούν να καταθέσουν εναντίον τους, όταν έληξε η ομηρία μετά από 6 ημέρες. Αργότερα, όταν οι δράστες δικάστηκαν και καταδικάστηκαν σε φυλάκιση, ένας από αυτούς, παντρεύτηκε μια γυναίκα που είχε σαν όμηρο.
Ένα διάσημο παράδειγμα για το σύνδρομο της Στοκχόλμης, είναι η ιστορία της Patty Hearst, κόρης ενός εκατομμυριούχου που είχε απαχθεί το 1974. Η Patty ανέπτυξε μια συμπάθεια για τους απαγωγείς της και αργότερα πήρε μέρος σε μια ληστεία που οργάνωσαν.
2. Lima Syndrome
Το σύνδρομο της Λίμα είναι ακριβώς αντίθετο από το σύνδρομο της Στοκχόλμης. Εδώ οι δράστες, γίνονται πιο συμπονετικοί στις ανάγκες των ομήρων.
Το όνομα του το πήρε από την ομηρία στην Ιαπωνική πρεσβεία στην Λίμα του Περού, όπου 14 μέλη του επαναστατικού κινήματος Tupac Amaru (MRTA), έπιασαν εκατοντάδες ανθρώπους ομήρους σε ένα πάρτι του διπλωμάτη της Ιαπωνίας στο Περού. Οι όμηροι αποτελούνταν από διπλωμάτες, κυβερνητικούς και στρατιωτικούς υπαλλήλους, στελέχη επιχειρήσεων και ήταν από διάφορες εθνικότητες. Η ομηρία ξεκίνησε στις 17 Δεκεμβρίου του 1996 και τελείωσε στις 22 Απριλίου του 1997.
Μέσα σε μερικές ημέρες, οι μαχητές είχαν απελευθερώσει τους περισσότερους από τους αιχμαλώτους, με φαινομενική αδιαφορία για τη σημασία τους, συμπεριλαμβανομένου του μελλοντικού Προέδρου του Περού, και τη μητέρα του σημερινού προέδρου.
Μετά από μήνες ανεπιτυχών διαπραγματεύσεων, όλοι οι υπόλοιποι όμηροι ελευθερώθηκαν με μια επιδρομή από τους περουβιανούς καταδρομείς, αν και ένας όμηρος σκοτώθηκε.
3. Diogenes Syndrome
Το σύνδρομο του Διογένη, αναφέρεται στον γνωστό αρχαίο Έλληνα φιλόσοφο, ο οποίος έζησε μέσα σε ένα πιθάρι. Το σύνδρομο του Διογένη είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται σε άτομα που φτάνουν σε ακραίες καταστάσεις στο να παραμελούν τον εαυτό τους, να έχουν τάσεις απομόνωσης και να μην έχουν επαφή με το περιβάλλον. Παρουσιάζεται κυρίως σε ηλικιωμένα άτομα και συνδέεται με τη γεροντική ανία.
Το σύνδρομο εσφαλμένα έχει το όνομα του Διογένη, ο οποίος στην πραγματικότητα έζησε μια ασκητική ζωή και δεν υπάρχει καμία αναφορά ότι παραμελούσε την υγιεινή του.
4. Paris Syndrome
Το σύνδρομο του Παρισιού είναι ένας όρος που αναφέρεται αποκλειστικά στους Ιάπωνες τουρίστες. Από τα εκατομμύρια των Ιαπώνων τουριστών που επισκέπτονται την πόλη κάθε χρόνο, μια ντουζίνα από αυτούς παθαίνουν αυτήν την “ασθένεια” και πρέπει να επιστρέψουν στη πατρίδα τους. Στην ουσία αυτό που παθαίνουν είναι “πολιτισμικό σοκ”. Έχοντας στο μυαλό του μια ειδυλλιακή πόλη, σαν αυτή που βλέπουν στις ταινίες τύπου Amelie, τους είναι αδύνατον να προσαρμοστούν στην σύγχρονη πραγματικότητα μιας δραστήριας μητρόπολης. Η ιαπωνική πρεσβεία έχει μια 24ωρη άμεση επικοινωνία για τους τουρίστες που υποφέρουν από αυτό το σύνδρομο και μπορεί να παρέχει και νοσοκομειακή περίθαλψη εάν κριθεί απαραίτητο.
5. Stendhal Syndrome
Το σύνδρομο Stendhal είναι μια ψυχοσωματική ασθένεια που προκαλεί γρήγορους χτύπους της καρδιάς, ίλιγγο, σύγχυση, ακόμη και παραισθήσεις, όταν εκτίθεται ένα άτομο στην τέχνη, συνήθως όταν η τέχνη είναι ιδιαίτερα όμορφη ή υπάρχει μεγάλος αριθμός έργων συγκεντρωμένα σε ένα χώρο. Ο όρος μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί και για άλλες καταστάσεις όπως π.χ. όταν συναντάμε ένα όμορφο τοπίο στον φυσικό κόσμο. Πήρε το όνομα του από τον διάσημο Γάλλο συγγραφέα Stendhal του 19ου αιώνα που περιέγραψε την εμπειρία του με αυτό το φαινόμενο, κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του το 1817 στη Φλωρεντία της Ιταλίας, στο βιβλίο του : “Νάπολη και Φλωρεντία: Ένα ταξίδι από το Μιλάνο στο Reggio”.
6. Jerusalem Syndrome
Το σύνδρομο της Ιερουσαλήμ αφορά μία ομάδα διαφόρων ψυχικών φαινομένων που αφορούν είτε θρησκευτικά θέματα, είτε εμμονές, είτε αυταπάτες και παρουσιάζονται σε άτομα που επισκέπτονται την πόλη της Ιερουσαλήμ.
Το σύνδρομο αυτό, φαίνεται να δημιουργείται στην Ιερουσαλήμ και προκαλεί ψυχωτικές αυταπάτες οι οποίες εξαφανίζονται μετά από μερικές εβδομάδες. Από όλα τα άτομα που έχουν υποστεί αυτή την αυθόρμητη ψύχωση, όλα είχαν προηγούμενο ιστορικό ψυχικής ασθένειας, ή δεν θεωρούνταν “νορμάλ” πριν έρθουν στην πόλη.
7. Capgras Delusion
Η Capgras ψευδαίσθηση είναι μια σπάνια διαταραχή κατά την οποία ένα άτομο έχει την πεποίθηση ότι ένα κοντινό του άτομο, συνήθως ο/η σύζυγος ή άλλο στενό μέλος της οικογένειας, έχει αντικατασταθεί από έναν πανομοιότυπο άλλον άνθρωπο.
Η διαταραχή αυτή είναι πιο συνηθισμένη σε ασθενείς με σχιζοφρένεια, αν και εμφανίζεται και σε άτομα με άνοια ή μετά από εγκεφαλική βλάβη.
8. Fregoli Delusion
Είναι το ακριβώς αντίθετο της Capgras ψευδαίσθησης. Είναι μια σπάνια διαταραχή κατά την οποία ένα άτομο έχει την πεποίθηση, ότι διαφορετικά άτομα, είναι στην πραγματικότητα ένα και μόνο άτομο το οποίο αλλάζει την εμφάνιση του ή μεταμφιέζεται.
Το όνομά το πήρε από τον ηθοποιό Leopoldo Fregoli που ήταν γνωστός για την ικανότητά του να κάνει γρήγορες αλλαγές στην εμφάνιση του κατά την διάρκεια του σόου του.
Η πρώτη αναφορά για αυτήν την διαταραχή έγινε το 1927 από δύο ψυχιάτρους που συζητούσαν για την υπόθεση μιας 27χρονης γυναίκας που πίστευε ότι διώκονταν από 2 ηθοποιούς, τους οποίους συχνά πήγαινε να δει στο θέατρο.
9. Cotard Delusion
Η ψευδαίσθηση Cotard είναι μια σπάνια ψυχιατρική διαταραχή στην οποία ένα άτομο έχει την απατηλή πεποίθηση ότι είναι νεκρό, δεν υπάρχει, σαπίζει, έχει χάσει το αίμα του ή τα εσωτερικά όργανα του. Σπάνια, μπορεί να νομίζει ότι είναι αθάνατος. Πήρε το όνομα από τον Jules Cotard, έναν Γάλλο νευρολόγος που περιέγραψε αρχικά τον όρο ως: “négation le délire de” (παραλήρημα άρνησης), σε μια διάλεξη στο Παρίσι το 1880.
10. Reduplicative Paramnesia
Με τον όρο αυτόν, περιγράφονται οι παραισθήσεις που βιώνει κάποιος που νομίζει ότι υπάρχει σε 2 μέρη ταυτόχρονα ή ότι έχει μεταφερθεί σε άλλο μέρος, ίδιο με αυτό που ήταν πριν. Για παράδειγμα, ένα άτομο μπορεί να πιστεύει ότι στην πραγματικότητα δεν είναι στο νοσοκομείο στο οποίο έχει εισαχθεί, αλλά σε ένα πανομοιότυπο αντίγραφο του νοσοκομείο, το οποίο βρίσκεται σε ένα διαφορετικό μέρος της χώρας.
Ο όρος αυτός χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1903 από τον Arnold Pick, έναν Τσεχοσλοβάκο νευρολόγο για να περιγράψει την κατάσταση στην οποία ήταν ένας ασθενής, για τον οποίο είχε την υποψία ότι έπασχε από Alzheimer, αλλά αυτός ισχυρίζονταν ότι είχε μεταφερθεί από την κλινική της πόλης, σε ένα άλλο νοσοκομείο, ίδιο με αυτό που ήταν αρχικά. Μάλιστα ήταν τόσο σίγουρος, που ισχυρίζονταν ότι το ιατρικό προσωπικό εργάζονταν και στις δύο τοποθεσίες.

11. Phantom Limb Disorder

Η διαταραχή αυτή, εμφανίζεται σε άτομα που έχουν χάσει ένα από τα άκρα τους (ή ακόμα και κάποιο από τα εσωτερικά όργανα) αλλά εξακολουθούν να έχουν την αίσθηση του. Το 50 – 80% των ανθρώπων που είχαν έναν ακρωτηριασμό, έζησαν αυτήν την διαταραχή. Ο πάσχων πολύ συχνά αισθάνεται πόνο, φαγούρα και έχει την αίσθηση ότι το ακρωτηριασμένο μέλος του εξακολουθεί να υπάρχει. Μερικοί πάσχοντες επίσης, πιστεύουν ότι το άκρο ενεργεί ανεξάρτητα από τη θέλησή τους. Αυτή η αναταραχή αντιμετωπίζεται συχνά με τη θεραπεία εικονικής πραγματικότητας.

12. Body Integrity Identity Disorder

Αυτή η διαταραχή είναι επίσης γνωστή και ως “Amputee Identity Disorder”. Τα άτομα που πάσχουν απ΄αυτήν την διαταραχή, έχουν την τάση να θέλουν να ακρωτηριάσουν ένα υγιές μέρος του σώματος τους. Σε μερικές περιπτώσεις, ο πάσχων έχει προχωρήσει τόσο πολύ, ώστε να έχει ακρωτηριάσει κάποιο από τα άκρα του. Μερικοί πάσχοντες επίσης, έχουν σεξουαλικά φετίχ στα οποία περιλαμβάνονται και οι ανάπηροι. Μερικοί χειρούργοι έχουν προβεί σε ακρωτηριασμούς άκρων σε άτομα που έχουν αυτήν την διαταραχή, μια ιδιαίτερα αμφισβητούμενη κίνηση, αφού οι περισσότεροι γιατροί χρησιμοποιούν τις ίδιες μεθόδους με την προηγούμενη διαταραχή για να θεραπεύσουν τους ασθενείς τους.

13. Mythomania

Η Μυθομανία είναι ένας όρος που αναφέρεται σε άτομα που λένε ψέματα χωρίς προφανές κίνητρο. Ένας «παθολογικός ψεύτης» είναι κάποιος που εξωραΐζει συχνά τις ιστορίες του/της με τέτοιο τρόπο, ώστε να θεωρεί, ότι θα εντυπωσιάσει τους ακροατές του.

Ένας παθολογικός ψεύτης είναι διαφορετικός από έναν κανονικό ψεύτη δεδομένου ότι ένας παθολογικός ψεύτης θεωρεί αληθινό το ψέμα που λέει, τουλάχιστον στο κοινό που τον παρακολουθεί.

14. Somatoparaphrenia

Πρόκειται για μια ψευδαίσθηση που βιώνει ο ασθενείς, ο οποίος ξαφνικά πιστεύει ότι ένα μέλος του σώματος του ή και μια ολόκληρο πλευρά, δεν ανήκει σ΄ αυτόν. Για παράδειγμα, ένας ασθενής μπορεί να πιστεύει ότι το χέρι του ανήκει στο γιατρό, ή ότι ανήκει σε άλλον ασθενή που το άφησε πίσω. Μερικές φορές μπορεί να αντιμετωπιστεί με προθαλαμικές θερμιδικές διεγέρσεις (εκχύσεις ζεστού νερού στο αυτί του ασθενούς με ειδικό τρόπο). Οι περισσότεροι από αυτούς, ζητούν τον ακρωτηριασμό αυτού του μέλους. Στην παραπάνω εικόνα, βλέπετε μια σειρά από σχέδια που έφτιαξαν άτομα που υποφέρουν από αυτήν την διαταραχή.

15. Munchausen Syndrome

Το σύνδρομο Munchausen είναι μια ψυχιατρική διαταραχή κατά την οποία ο ασθενής έχει συμπτώματα μιας ψεύτικης ασθένειας ή μια κανονικής ασθένειας ή ένα ψυχολογικό τραύμα προκειμένου να εφιστήσει την προσοχή ή την συμπόνοια των γύρων του. Ανήκει στην κατηγορία των “προσποιητικών αναταραχών” που περιλαμβάνει τις “ασθένειες” των οποίων τα συμπτώματα είναι είτε φανταστικά είτε πλαστογραφημένα από πραγματικές ασθένειες. Είναι επίσης γνωστό ως “σύνδρομο εθισμού στα νοσοκομεία”.

16. Alice in Wonderland Syndrome

Είναι μια γνωστή “ασθένεια” στους χρήστες ναρκωτικών: AIWS ή Micropsia είναι ένας όρος στον οποίο η αίσθηση ενός ασθενή για τον χώρο και τα γύρω του αντικείμενα και πρόσωπα είναι διαστρεβλωμένη. Ένας ασθενής μπορεί να αντιληφθεί τους ανθρώπους, τα μέλη των ανθρώπων ή του σώματος του, τα ζώα και τα άψυχα αντικείμενα, μικρότερα από ότι είναι στην πραγματικότητα. Ένα άλλο όνομα για το σύνδρομο αυτό είναι το “Lilliput” ή “παραισθήσεις Lilliputian”.

17. Neglect Syndrome

Στο σύνδρομο παραμέλησης, ο ασθενής χάνει την ικανότητα να δώσει την ίδια προσοχή και στις δύο πλευρές του χώρου. Παραδείγματος χάριν, ένας ασθενής μπορεί να ξυρίσει το μισό πρόσωπο του, αλλά να έχει την εντύπωση ότι το ξύρισε ολόκληρο. Κατά την διάρκεια σχεδιασμού ενός ρολογιού, ο ασθενής, θα φτιάξει έναν κύκλο και θα τοποθετήσει όλους τους αριθμούς στην μια πλευρά. Το σύνδρομο παραμέλησης συχνά προκαλείται από ζημία στο ένα ημισφαίριο του εγκεφάλου, π.χ. μετά από χτύπημα.

18. Kleptomania

Η κλεπτομανία είναι μια “ασθένεια” στην οποία ένα άτομο έχει μεγάλη δυσκολία στο να αντισταθεί να κλέψει κάτι. Η κλεπτομανία αρχίζει συνήθως στην εφηβεία και συνεχίζεται μέχρι την ενηλικίωση. Οι κλεπτομανείς κλέβουν συνήθως πράγματα μικρής αξίας και μερικοί τείνουν να κλέβουν τα ίδια πράγματα επανειλημμένα.

19. Foreign Accent Syndrome

Το σύνδρομο αυτό είναι μια πολύ σπάνια διαταραχή, η οποία εμφανίζεται συνήθως σε άτομα που έχουν τραυματιστεί στο κεφάλι και έχουν κάνει ζημιά στον εγκέφαλο τους. Όταν ένα άτομο πάσχει από αυτό το σύνδρομο, μιλάει τη μητρική του γλώσσα με μια ξένη προφορά. Έχουν υπάρξει 50 καταγραμμένες περιπτώσεις αυτού του συνδρόμου μεταξύ του 1941 και 2006.

20. Genital Retraction Syndrome
Πρόκειται για μια παράξενη διαταραχή, στην οποία ο πάσχων πιστεύει ότι τα γεννητικά του όργανά (το στήθη στην περίπτωση των γυναικών) συρρικνώνονται, χώνονται μέσα στο σώμα, ή μπορεί να εξαφανιστούν εντελώς. Ακόμα πιο παράξενο είναι ότι έχουν υπάρξει περιπτώσεις αυτής της διαταραχής, μεταξύ πολλών ανθρώπων συγχρόνως, το οποίο οι ειδικοί το ονόμασαν “πανικό πεών”. Τα ξεσπάσματα του πανικού πεών εμφανίστηκαν στην Κίνα το 1948, το 1955, το 1966, το 1974 και το 1984/85.